Voorbeelden uit de praktijk: Op zoek naar de kapstok
Vrijwel iedere organisatie heeft wel beleid en maatregelen die duurzame inzetbaarheid versterken. Er wordt echter lang niet altijd bewust gestuurd op duurzame inzetbaarheid. Er ontbreekt samenhang tussen de verschillende activiteiten, oftewel ‘een kapstok’ waaraan de verschillende initiatieven en acties op kan hangen. ‘Een kapstok’ zorgt voor een samenhangende (integrale), gerichte aanpak en kan inzichtelijk maken aan welke factoren die belangrijk zijn voor het stimuleren van duurzame inzetbaarheid nog aandacht besteedt moet worden. Bijvoorbeeld dat bepaalde nog onvoldoende bereikt worden.’
De metafoor van de kapstok
Op de eerste bijeenkomst van het lerend netwerk Duurzaam werken in de VVT werd een rondje gemaakt langs de deelnemers. Bijna iedereen begon zijn/haar verhaal met: ‘Wij doen nog niet echt iets aan duurzame inzetbaarheid…’. Maar bij doorvragen naar het bestaande HRM-, verzuim-, arbo- en scholingsbeleid bleken er tal van initiatieven te zijn die de inzetbaarheid van medewerkers versterken. Voorbeelden die de deelnemers gaven zijn: een goed werkend arbobeleid, een scholingscaroussel, een training dialoog, bijeenkomsten “anders omgaan met verzuim”, project “de werkvloer centraal”, zelfroosteren, cursus “ervaar jezelf”, gezondheidsbeleid, ouderenbeleid, vitaliteitsscan en medewerkertevredenheidsonderzoeken.
Aanknopingspunten
Het besef in het netwerk groeide dat een organisatie niet ‘op nul’ hoefde te beginnen en dat intern dus allerlei aanknopingspunten te vinden moesten zijn voor duurzame inzetbaarheid. De uitdaging werd deze aanknopingspunten te vinden en in samenhang met elkaar te brengen. Van daaruit kon het thema verder worden ontwikkeld. In de resterende netwerkbijeenkomsten kwam deze werkwijze – ‘de kapstok’ – nog regelmatig terug. Dit is ook te zien in de doelstellingen van een aantal deelnemende organisaties:
‘Duurzame inzetbaarheid definiëren en alle activiteiten die we al ontwikkelen daar aanhangen en de witte vlekken detecteren. De definitie van duurzame inzetbaarheid fungeert dan als paraplu’.
‘De ingrediënten die we al hebben tot een samenhangend beleid smeden en op de agenda zetten en houden.
Wat zeggen onze bedrijfsresultaten
De bedrijfsresultaten kunnen een schat aan informatie voor duurzame inzetbaarheid opleveren. Om in kaart te brengen wat deze resultaten over inzetbaarheid kunnen zeggen, is er speciaal voor de VVT een hulpmiddel ontwikkeld. Met het instrument ‘Wat zeggen onze bedrijfsresultaten?’ kunt u op eenvoudige wijze de verschillende elementen van duurzame inzetbaarheid binnen de organisatie in kaart brengen en bekijken wat deze elementen opleveren voor de duurzame inzetbaarheid van medewerkers.
Downloads:
Een kijkje in de keuken: gegevens van andere organisaties
De meeste deelnemers aan het lerend netwerk bleken over veel verschillende bronnen te beschikken om informatie uit te halen die inzicht geven in duurzame inzetbaarheid. De meeste organisaties halen informatie uit de opbouw en het verloop van het personeelsbestand. De RI&E en het MTO worden gebruikt en er zijn goede cijfers over ziekteverzuim (risicogroepen en oorzaken zijn bekend). Ook exit-interviews worden als informatiebron genoemd. De meeste deelnemers aan het netwerk hebben geen overstijgende analyse uitgevoerd, ze hadden al voldoende handvatten om tot een plan van aanpak te komen.
Zicht op competenties, ontwikkelpotentie en vitaliteit verschilt
Uit het lerend netwerk blijkt dat de mate waarin organisaties zicht hebben op competenties, ontwikkelpotentie en vitaliteit (thema’s die vallen onder duurzame inzetbaarheid) verschilt. Over het algemeen is het zo dat deze kennis vaak bij direct leidinggevenden beschikbaar is en niet op centraal niveau. Overigens denken de meeste deelnemers dat dit vrij makkelijk uit de organisatie op te halen is, bijvoorbeeld omdat ze vaak op de werkvloer komen, de afdeling HRM laagdrempelig is en/of ze goede contacten met leidinggevenden hebben.